این یک واقعیت انکار ناپذیر است که بازی پیش نیازی است برای مهارتهای بعدی کودک.

جروم برونر می گوید: بازی برای رشد مهارتهای ذهنی، اساسی است. کودکان در بازی می توانند بدون دخالت دیگران تجربه کسب کنند و در این ضمن توانایی های پیچیده ای کسب کنند.

یکی از فرضیه های روان شناسی رشد این است که بازی رشد شناختی و هوشی کودکان را تسریع می بخشد. در تایید این فرضیه مطالعاتی صورت گرفته است که نشان می دهد کودکان که اسباب بازی چندانی ندارند و امکانات کمی برای بازی دارند از لحاظ شناختی از همسالان خود عقب تر هستند. اگر بپذیریم که بازی برای رشد هوشی اهمیت دارد در این صورت آشنا کردن کودکان با بازی و محرک بازی یکی از عواملی است که رشد شناختی را تسهیل می کند.

اسباب بازی های مناسب به کودکان قبل از دبستان کمک می کند تا رفتار اجتماعی مطلوب را هم بیاموزند. ظاهرا اسباب بازی به کودکان کمک می کند رفتارهایی را که در بازی آموخته اند در زندگی اجتماعی خود به کار گیرند.

البته با توجه به بالاتر رفتن سطح درآمد خانواده ها و همچنین کم جمعیت تر شدن خانواده ها قطعا میزان امکانات رفاهی و اسباب بازی هایی که در دسترس کودکان قرار می گیرد خیلی بیشتر از کودکان نسل قبل شده است اما این بدان معنا نیست که اتاق هر کودکی اگر انباشته تر از اسباب بازی باشد رشد شناختی و رشد هوشی اش چشم گیر تر است بلکه درگیر شدن کودک با این اسباب بازی ها، ارایه بازی های هدف دار و شناخت روحیه کودک و سپس ارایه اسباب بازی مناسب است که در رشد هوشی کودکان موثر خواهد بود.

برای سرگرم کردن کودکان در سن و سال پیش از دبستان و دبستان، مجموعه ای از فعالیت ها توصیه اکید می شود. حتی اگر شما مادر گرامی شاغل و یا پر مشغله هستید حداقل روزی یک ساعت صرف بازی با کودکتان کنید.

بازی هایی توصیه شده در این گروه سنی عبارتند از:

- طراحی، نقاشی و رنگ آمیزی

- بریدن و چسباندن

- مدل سازی و ساختمان سازی

- کتاب ها، تصاویر و داستان ها

- سرگرمی با حروف الفبا و اعداد و کلمات

- گوش دادن به موسیقی

- بازی با ماسه و شن و آب

- پوشیدن لباس دیگری و تظاهر کردن

- و فعالیت های متنوع دیگر

در ادامه ما چند مورد از سرگرمی های مورد علاقه کودکان را به اختصار شرح می دهم :

- رنگ آمیزی و طراحی و ... از سرگرمی های مورد علاقه کودکان است که به شدت با آن سرگرم می شوند. تهیه کتاب های رنگ آمیزی توصیه می شود. ضمن اینکه می توانید برای جذاب تر شدن بازی حتماً شما نقاشی های ساده ای بکشید یا از جایی الگوبرداری کنید و در اختیار کودک قرار دهید تا رنگ کند.

- بریدن و چسباندن نیز از سرگرمی های رایج کودکان است. وقتی کودکتان نقاشی خود را به پایان رساند قطعاتی از آن را جدا کرده و روی صفحه جدیدی بچسبانید و بقیه را با رنگ پر کنید. مثلاً خورشید را از صفحه جدا کنید و روی صفحه جدید بچسبانید و بقیه صفحه ابر و کوه و درخت بکشید. در مراحل پیشرفته تر کلاژ، اریگامی و همچنین ملیله کاغذ برای کودکان بسیار جذاب خواهد بود.

- مدل سازی؛ برای مدل سازی حتماً از خمیر استفاده کنید. اگر توان تهیه خمیر بازی ندارید با آرد کمی خمیر درست کنید و برای رنگ آمیزی آن از زردچوبه (برای رنگ زرد)، از آب اسفناج (برای رنگ سبز)، آب لبو (برای رنگ قرمز) و ... استفاده کنید. البته رنگ های مجاز خوراکی هم می تواند بسیار سرگرم کننده باشد. خود رنگ کردن خمیر بازی برای کودکان جذاب است.

- کتاب ها و تصاویر نیز از سرگرمی های جذاب دیگر است. حتی ما توصیه می کنیم فقط دنبال خرید کتاب نباشید بلکه حتماً برای یکبار هم که شده برای کودکتان با کمک هم کتاب بسازید. مثلاً چند کاغذ  تهیه کنید، از وسط تا کنید سپس روی آن تصاویری از حیوانات، گیاهان، میوه ها و یا حتی تصاویر و ژس های خانوادگی را بچسبانید و در صورت علاقه یک خط هم زیر آن بنویسید.

حتی داستان سازی کنید. این داستان سازی خلاقیت نمی خواهد. اکثر کودکان داستان هایی که با اندکی تغییر مربوط به خودشان است را خیلی دوست دارند.

نکته مهم:

فراموش نکنید که در طی همه این بازی ها باید با کودکتان همراه باشید. او را تنها رها نکنید. با او بازی کنید تا از کودکی فرزندتان لذت ببرید و زندگی کردن را در غالب بازی به او بیاموزید.

مشاور: عطاریان - مرکز مشاوره تبیان